..
Είμαστε το μοντέρνο αντίστοιχο του Ινστιτούτου Γκέτε
Ο πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, καθηγητής του ΑΠΘ, Ιωάννης Καζάζης
«Το λέμε όσο πιο σεμνά γίνεται», μας λέει ο πρόεδρος του Κέντρου, καθηγητής του ΑΠΘ Ιωάννης Καζάζης, «αλλά το ΚΕΓ είναι το μοντέρνο αντίστοιχο του Ινστιτούτου Γκέτε». Λειτουργώντας κατά βάση με αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, το μεγαλύτερο πρόβλημά του δεν είναι ο μειούμενος προϋπολογισμός, αλλά «ότι χάνουμε πολλούς εκπαιδευμένους και ειδικευμένους συνεργάτες που αναγκάζονται να φύγουν στο εξωτερικό».
• Ποια ανάγκη υπαγόρευε την ίδρυση του ΚΕΓ; Δεν αρκούσε η ύπαρξη τόσων φιλοσοφικών σχολών και συγγενών ερευνητικών ιδρυμάτων; Πόσο ανταποκρίθηκε στην αποστολή του τα προηγούμενα χρόνια;
Η αμεσότερη ίσως ανάγκη ήταν η «Πιστοποίηση της Ελληνομάθειας», που αποτελούσε αίτημα καθολικό: πιστοποίηση υπήρχε για όλες τις γλώσσες της Ε.Ε., πλην της ελληνικής. Με αυτήν συνδεόταν η συστηματοποίηση της διδασκαλίας της ελληνικής στους ομογενειακούς πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο. Είκοσι χρόνια μετά την οριστική λύση του γλωσσικού ζητήματος, το ζήτημα ωρίμασε και πολιτικά και επιστημονικά, καθώς αναδυόταν πλέον ως νέος κλάδος της γλωσσολογίας η διδασκαλία της ελληνικής ως Β/Ξένης Γλώσσας. Στο ΚΕΓ, κυρίως, οφείλεται η άνδρωση του επιστημονικού αυτού κλάδου στην Ελλάδα.
• Πώς συνέβαλε το ΚΕΓ στη χρήση και την καλλιέργεια της γλωσσικής εκπαίδευσης στο σχολείο και το πανεπιστήμιο, τη στιγμή μάλιστα που οι φωνές διαμαρτυρίας για τη λεξιπενία δεν έχουν κοπάσει και γίνονται μάλιστα κατανοητές, αν αναλογιστούμε και μόνο τις αδυναμίες που καταγράφονται στη χρήση της γλώσσας από όσους χρησιμοποιούν το διαδίκτυο;
Η μελέτη των εκπονουμένων λεξικών ανέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας -μεγαλύτερων από οποιασδήποτε άλλης φάσης της ιστορίας της-, φανερώνοντας έτσι και τα βαριά καθήκοντα που αναλογούν στη σχολική εκπαίδευση (συνθετότερα από κάθε άλλη εποχή της), από την οποία αναμένουμε τους επαρκείς χειριστές του μεγάλου αυτού πλούτου.
Οσο για το διαδίκτυο: είναι μια ευκαιρία λαμπρή για την πραγματοποίηση projects αυτής της κλίμακας, αλλά ταυτόχρονα πηγή κινδύνου, στο μέτρο που μπορεί να οδηγήσει μικρούς και μεγάλους σε εθισμό. Επειδή είναι αποδεδειγμένο από τις νευροεπιστήμες ότι η υπερβολική έκθεση στην ψηφιακή εργασία αποσυγκεντρώνει τον χρήστη, διασπά τη μνήμη και τη συγκρότηση της σκέψης του, οφείλει η εκπαίδευση να προσφύγει στα παραδοσιακά αντίμετρά της, ήτοι στην αποκατάσταση των «λησμονημένων» δικαιωμάτων της «βαθιάς ανάγνωσης» και της «γραφής ακριβείας».
Το σχολείο μας χρειάζεται, πλάι στην εντελώς απαραίτητη technoliteracy, μια νέα κουλτούρα καθημερινής γραφής και στοχαστικής ανάγνωσης.
• Ποια είναι τα μεγάλα, ανοιχτά ή εκπαιδευτικά και ερευνητικά ζητούμενα; Τι κάνει το ΚΕΓ γι’ αυτά και ποια τα αποτελέσματα σε γενικές γραμμές; Ποια η επιστημονική παραγωγή του ΚΕΓ;
Το ψηφιακό σχολείο είναι πλέον πραγματικότητα: χάρη στο ΕΣΠΑ, που έχει λήξει αυτό τον μήνα, για πρώτη φορά η εκπαίδευση -χάρη στην ενορχηστρωμένη συνεργασία του Διόφαντου, του ΚΕΓ, του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής- έχει αποκτήσει ψηφιακή θωράκιση.
Ειδικά το ΚΕΓ, για τα γλωσσικά μαθήματα, έχει δημιουργήσει κατά τη διαρρεύσασα τετραετία τις «ΨΗΦΙΔΕΣ», ψηφιακούς πόρους και ψηφιακά σενάρια, ενταγμένα στο Ψηφιακό Σχολείο του υπουργείου και συνάμα και στην πασίγνωστη Πύλη του ΚΕΓ:www.greek-language.gr. Δημιούργησε άφθονο και αξιόπιστο υλικό με εκπαιδευτικό νου και με παιδευτική αξία - αλλά και μια πρότυπη «ψηφιακή κοινότητα εκπαιδευτικών», ως προτύπωση της ψηφιακής ακαδημαϊκής κοινότητας του μελλοντικού σχολείου.
• Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα η πιστοποίηση της ελληνομάθειας σε ομογενείς και αλλογενείς; Πόσα πιστοποιητικά δίνονται κάθε χρόνο και κατά πόσο αποτελούν οι ετήσιες εξετάσεις Ελληνομάθειας κίνητρο για τους ομογενείς ώστε να μαθαίνουν ελληνικά;
Η ‘‘Πιστοποίηση της Ελληνομάθειας’’ είναι από τις μεγαλύτερες επιτυχίες μας. Στα 150 εξεταστικά κέντρα του ΚΕΓ σε όλο τον κόσμο πραγματοποιούνται κατ’ έτος αδιάβλητες εξετάσεις κατά τα ευρωπαϊκά επίπεδα (προσαρμοσμένα για την Ελληνική) και πιστοποιούνται περίπου 5.000 αλλοδαποί και ομογενείς και λαμβάνουν επίσημους τίτλους σπουδών του υπουργείου Παιδείας - εξαργυρώσιμους στην αγορά εργασίας σε όλο τον κόσμο.
Για την Πιστοποίηση, εξάλλου, φιλολόγων που ειδικεύονται στη Διδασκαλία της Ελληνικής ως Β/Ξένης Γλώσσας, το ΚΕΓ λειτουργεί από δεκαετίας το εξ αποστάσεως εννεάμηνο πρόγραμμα ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ και, από φέτος, ένα Πρόγραμμα Μάστερς από κοινού με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
Ψηφιοποίηση έργου Εμμανουήλ Κριαρά
Το ΚΕΓ ιδρύθηκε το 1994, για την προβολή και τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας εντός και εκτός Ελλάδος. Ιδρυμα επιστημονικής περιγραφής και τεκμηρίωσης των τάσεων της νεοελληνικής γλώσσας, η κεντρική αυτή υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας (αποκεντρωμένη στη Θεσσαλονίκη) λειτουργεί ως συντονιστικό, συμβουλευτικό και επιτελικό όργανο του υπουργείου σε θέματα γλωσσικής αγωγής και πολιτικής.
Τα τμήματά του είναι τέσσερα (Λεξικογραφίας, Γλωσσολογίας, Πιστοποίησης της Ελληνικής, και Γλώσσας της Λογοτεχνίας). Διαθέτει δύο μοναδικά στον κόσμο Αρχεία Γλωσσικής Υλης, το Αρχείο Γεωργακά για τη Νέα Ελληνική (2,5 εκατ. δελτία με χωρία της νεοελληνικής γραμματείας των ετών 1800-2000) και του Εμμ. Κριαρά για τη Μεσαιωνική, βάσει των οποίων συντάσσει και εκδίδει το εθνικό λεξικό της Ν. Ελληνικής (ένας τόμος ώς τώρα), και (επτά ώς τώρα) τόμους του «Λεξικού της Μεσαιωνικής Δημώδους» -πέραν των 14 που είχε εκδώσει ο ίδιος ο Κριαράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου