..
Η στρατηγική της ιδιωτικοποίησης στην ανώτατη εκπαίδευση δέχθηκε ένα ισχυρό πλήγμα με την ακύρωση της αναθεωρητικής διαδικασίας υπό την πίεση των φοιτητικών κινητοποιήσεων. Το πλέγμα των διατάξεων του ελληνικού Συντάγματος που απαγορεύει την ίδρυση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από ιδιώτες καθιερώνει τη λειτουργία των ΑΕΙ υπό τη μορφή των ΝΠΔΔ με πλήρη αυτοδιοίκηση και χαρακτηρίζει τους καθηγητές τους ως δημόσιους λειτουργούς θα παραμείνει εν ισχύ τουλάχιστον μέχρι το 2014. Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η νίκη αυτή του φοιτητικού κινήματος μπορεί να ξεπερασθεί μέσα από μια διασταλτική ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων ή μέσα από τις διατάξεις του κοινοτικού δικαίου ή αν αντίθετα παράγει μια κρίση στην κυβερνητική πολιτική ή πολλώ δε μάλλον στην αστική στρατηγική για την ανώτατη εκπαίδευση.
Ως προς το πρώτο ερώτημα και παρά τους νομικούς λεονταρισμούς του Υπουργού Παιδείας, το πλέγμα των συνταγματικών διατάξεων δεν επιτρέπει σε καμία περίπτωση την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ. Δεν επιτρέπει καν την ίδρυση κρατικών ΑΕΙ υπό την μορφή νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας. Ακόμα και στην περίπτωση που ένα ΑΕΙ ιδρυθεί με την πρωτοβουλία άλλου ΝΠΔΔ, όπως η Εκκλησία ή οι Δήμοι ή κατόπιν δωρεάς ιδιώτη ή άλλου φυσικού προσώπου (π.χ. της ΓΣΕΕ) οφείλει να λάβει τη μορφή του ΝΠΔΔ, κατόπιν εκδόσεως σχετικού π.δ., οι καθηγητές του θα είναι δημόσιοι λειτουργοί και θα αυτοδιοικείται πλήρως . Πέραν αυτού, οι αποφάσεις των οργάνων του θα υπόκεινται στον έλεγχο νομιμότητας του Υπουργού Παιδείας, ενώ κατ’αρχήν οι δαπάνες του τακτικού τουλάχιστον προϋπολογισμού τους θα υπόκεινται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το σύνολο αυτών των διατάξεων είναι αρκετά ασφυκτικό, έτσι ώστε να αποτρέπει την ίδρυση ΑΕΙ από ιδιώτες ή φορείς που επιθυμούν να επενδύσουν στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης είτε για να αποκομίσουν κέρδος, είτε για να παράγουν εξειδικευμένα στελέχη για την πλήρωση των αναγκών τους. Πέραν του υψηλού κόστους, η σύσταση ΑΕΙ δομικά προσανατολισμένων προς την εκπλήρωση αναγκών συγκεκριμένου φορέα (όπως π.χ. οι εκκλησιαστικές ακαδημίες ) έρχονται σε σύγκρουση με τις συνταγματικές διατάξεις που καθιερώνουν την πλήρη αυτοδιοίκηση ως θεσμική εγγύηση της επιστημονικής ελευθερίας. Είναι βέβαια διαφορετικό το ζήτημα πώς μέσω οικονομικών πιέσεων ένα ΑΕΙ μπορεί εν τοις πράγμασι να προσδεθεί στις ανάγκες ενός ή περισσοτέρων επενδυτών.
______________________________
ΟΥΤΟΠΙΑ Επιθεώρηση Θεωρίας και Πολιτισμού
Τεύχος:
Τεύχος 81
http://www.u-topia.gr/issues/81/89
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου