..
Του Ι. Ν. Μαρκόπουλου*
Ούτε η στοιχειώδης πρόνοια να κρατηθούν τα προσχήματα μιας έστω λογικής αιτιολόγησης της επιλογής τους, δεν υπήρξε. Όρισαν τον αριθμό των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ και ΤΕΙ, που θα πρέπει να μπουν στο καθεστώς της διαθεσιμότητας, με ακρίβεια δεκαδικού ψηφίου, και προσπαθούν εκ των υστέρων να αξιολογήσουν, λέει, την κατάσταση και να δουν τις πραγματικές ανάγκες σε διοικητικό προσωπικό. Την άμαξα λοιπόν μπροστά από το άλογο, και ύστερα απορούμε για τη γενικότερη δυσπιστία απέναντι στις αξιολογήσεις.
http://www.efsyn.gr/?p=125812
___________
* Καθηγητής Τεχνολογικής και Φιλοσοφικής Θεώρησης της Τεχνοεπιστήμης στο ΠΤΔΕ της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ
Τι κι αν οι πρυτάνεις επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει πλεονάζον προσωπικό, αλλά έλλειψη υπαλλήλων; Τι κι αν επισημαίνεται, από όλες τις πλευρές της ακαδημαϊκής κοινότητας, ότι η επιβολή της διαθεσιμότητας θα δημιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήματα στο διδακτικό και ερευνητικό έργο των ιδρυμάτων, θέτοντας έτσι σε ουσιαστικό κίνδυνο και το πολύ καλό όνομα των ελληνικών ΑΕΙ στον διεθνή χώρο; Οχι μόνο κανείς δεν νοιάζεται, αλλά το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει –με αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα, με την εξαφάνιση μαθημάτων και με τις συγχωνεύσεις σχολείων και τμημάτων– τον εξοστρακισμό, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, 20.000 εμπειρότατων και άρα αναντικατάστατων εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης («Εφ.Συν», 16.4.2013).
Στη χώρα που γέννησε την έννοια της Παιδείας στον ευρωπαϊκό χώρο –ας μου επιτραπεί εδώ μια εδραιωμένη εμμονή μου στη συνέχεια της ελληνικής τουλάχιστον γλώσσας, όπως και η αναφορά ότι συχνά εμφανίζεται στην ξένη βιβλιογραφία η λέξη Paideia– ποτέ δεν προσέχτηκε ιδιαίτερα στη χώρα μας η Παιδεία και η εκπαίδευση, ποτέ τουλάχιστον για μεγάλο και καθοριστικό χρονικό διάστημα. Αν εξαιρέσουμε τη φωτεινή και μοναδική εξαίρεση της σύντομης αλλά τόσο παραγωγικής για τα εκπαιδευτικά μας πράγματα περιόδου που ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου ανέλαβε το 1964, όχι μόνο συμβολικά, και το υπουργείο Παιδείας, κανείς άλλος πρωθυπουργός δεν αναγνώρισε, στην πράξη, τη ζωτική για τον τόπο σημασία αυτού του υπουργείου, που θα μπορούσε αυτό ουσιαστικά να θεωρεί το πραγματικό υπουργείο Εθνικής Αμυνας της χώρας.
Αν και η καθοριστική σημασία της Παιδείας και της εκπαίδευσης δεν μπόρεσε να γίνει κατανοητή από τα εκάστοτε πρωθυπουργικά γραφεία στα χρόνια που ακολούθησαν, αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξαν συνειδητές προσπάθειες, προς την αντίθετη όμως κατεύθυνση, που υποστήριζαν, θεωρητικά και πρακτικά, μια όχι απλώς νεοφιλελεύθερη, αλλά μια άκρως νεοφιλελεύθερη εκπαιδευτική πολιτική, προτείνοντας ακόμη και τη συγχώνευση του υπουργείου Παιδείας με το υπουργείο Εμπορίου, για τη μεγαλύτερη και αποδοτικότερη, λέει, σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.
Προφανώς, μια πραγματιστική πολιτική σκέψη –με έναν καθαρά ωφελιμιστικό, τεχνοκρατικό, αγοραίο και σχετικιστικό αξιακό κώδικα– δεν έχει πολλά περιθώρια, με τα Inputs και τα Outputs, να αναγνωρίσει το ουσιαστικό και ζωτικό έργο της Παιδείας. Γι’ αυτήν, η Παιδεία, που την αναγνωρίζει μάλλον μόνο ως εκπαίδευση, έχει μια καθαρά εργαλειακή αξία, ανταλλάξιμη στη ρωμαϊκή αρένα της ελεύθερης αγοράς. Πρόκειται για μια εκπαίδευση όπου οι εργαλειακές ικανότητες, και ιδίως οι ικανότητες της αποτελεσματικότητας και της ηγεσίας (leadership), όχι απλώς προηγούνται των ικανοτήτων τού συναισθάνεσθαι και της ηθικής ορθότητας, αλλά σιωπηλώς τις απορρίπτουν ως τροχοπέδη των επιδιώξεών τους. Αυτή η εκπαίδευση «α λα μπολονέζ», που επιβάλλεται από τον παγκόσμιο καπιταλισμό και την αντίστοιχη με την αγοραία ιδεολογία του εκπαιδευτική πολιτική, έχει σίγουρα σχέση με μια μακάβρια εστίαση, αφού όσο αυτή θα εδραιώνεται και θα αναπτύσσεται, τόσο πιο άκαρδα και βάρβαρα θα οδηγεί στην «ανθρωποφαγία», την οποία ανέφερα και στο προηγούμενο άρθρο μου («Εφ.Συν.», 5.9.2013).
Πράγματι, στην παγκοσμιοποιημένη μας εποχή, το εκπαιδευτικό πρόβλημα είναι παγκόσμιο αλλά και τοπικό. Δεν έχουμε τη δύναμη να επηρεάσουμε τη διεθνή κατάσταση. Υπάρχουν όμως σίγουρα θεσμοθετημένες συνταγματικά αντιστάσεις, που μπορούμε, αν κατανοήσουμε όμως πρώτα τη σημασία του διακυβεύματος, να ενεργοποιήσουμε και να υπερασπιστούμε. Οταν οι νέοι άνθρωποι δεν θα μπορούν να κατανοήσουν το νόημα μιας απλής πρότασης σε τέσσερις γραμμές, όταν δεν θα είναι σε θέση να εκφραστούν, να αρθρώσουν κριτικό λόγο, να κάνουν μια απλή διαίρεση, όταν ο δάσκαλος ή η δασκάλα θα έχουν μεταφερθεί από την αίθουσα διδασκαλίας σε έναν υπολογιστή και θα έχουν «κακοποιηθεί», κυριολεκτικά και μεταφορικά, καθώς θα έχουν μετατραπεί σε ολόγραμμα, θα είναι ήδη πολύ αργά για όλους μας.
Ας σκύψει η πολιτεία με σεβασμό και με πραγματική έγνοια πάνω στα φλέγοντα αυτά ζητήματα των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ και ΤΕΙ και όλων των εκπαιδευτικών. Το έργο όλων μας, στον εκπαιδευτικό χώρο, είναι ενιαίο και αδιαχώριστα σημαντικό. Την αναγνώριση της τεκμηριωμένης αυτής αλήθειας, που πέρα από την αλληλεγγύη έχει ουσιαστική βάση, την οφείλουμε, με αίσθημα ευθύνης και δίχως λαϊκισμούς, στους νέους ανθρώπους που καλούμαστε να εκπαιδεύσουμε στην ανθρωπιά, κατά πρώτον, και στην επιστημονική εξειδίκευση και δεξιότητα, κατά δεύτερον.
___________
* Καθηγητής Τεχνολογικής και Φιλοσοφικής Θεώρησης της Τεχνοεπιστήμης στο ΠΤΔΕ της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου